üst menu

Sıkça Sorulan Sorular

Keçe seçimi ve montaj önerileri

1. Montajdan önce dikkat edilecek noktalar

1.1. Eski keçeyi yerinden çıkarırken yuvayı bozma:

Bir tamir sırasında keçenin yerinden sökülmesi en az keçe montajı kadar dikkat edilmesi gereken bir işlemdir. Keçe tekrar kullanılmayacak diye yapılabilecek dikkatsiz bir hareket, yuvanın hasar görmesine sebep olabilir. Bu da yeni keçenin yuvaya çakılırken zorlanmasına veya montajdan sonra dış çap bölgesinden yağ kaçağına sebep olabilir. Keçenin yerinden çıkarılma işleminde, keçenin taban yüzeyi uygun ise delik delinip, bu deliğe bir vida takılıp bu vidanın çekilmesi sistemi kullanılabilinir.

1.2. Keçe seçimine dikkat et:

1.2.1. Keçeyi monte etmeden önce, göz kontrolünden geçir; Keçelerde özellikle dudak bölgesinde herhangi bir hata olmamalıdır.Üreticiden gelişinden, stoklanmasından veya kullanmadan önce yanlış uygulamalardan dolayı keçelerde atıklık oluşabilir; atık keçeler kesinlikle kullanılmamalıdır. Keçelerdeki tipik hatalar ve bu hataların bölgesel olarak önem derecelerini gösteren kılavuz Ek 1'de verilmiştir.

1.2.2. Milin dönüş yönüne dikkat et: Tamir sırasında, sökülen veya yerine takılacak yeni keçenin dudağında eğer tırtıl varsa, mil dönüş yönü ve bu dönüşün ne kadar süre devam ettiği çok önemlidir. Eğer, kullanım yerinde mil her iki yönde de dönüyorsa (örneğin asansör dişli kutusu keçelerinde) bu yerde kullanılacak keçe SOL veya SAĞ yönlü keçe olamaz. Bu keçeler SS (sağ-sol) veya tırtılsız olmalıdır. Mil kesit yüzeyine dışarıdan dik bakıldığında , sürekli olarak sola dönüyor ise SOL yönlü keçe, eğer sürekli sağa dönüyorsa SAĞ yönlü keçe kullanılmalıdır. Çok kısa süreli ters dönüşler ihmal edilebilir. Bu söylenenler makine tasarımı sırasındaki keçe seçimi için de geçerlidir.

1.2.3. Ortamda basınç var mı? Varsa basınç keçesi kullan: Standart keçeler en fazla 0.5 bar basınç olan ortamlarda fonksiyonlarını sürdürüp istenen verimi sağlayabilirler. Ortam basıncı 0.5'ten fazla olmasına rağmen, eğer standart keçe kullanılırsa , keçe dudağında aşırı geniş aşınmalar veya dudak profil dibinden yırtılmalar görülebilir. Bu çeşit basıncı yüksek ortamlarda profili güçlendirilmiş basınca dayanıklı keçeler kullanılmalıdır. Basınca dayanıklı keçelerin tip kodlarında ''...B '' harfi geçmektedir. Örneğin; 40743 nolu keçe L3BTL gibi. Özel durumlarda standart keçenin basınçlı ortamlarda kullanılabilmesi için keçe profilini destekleyen ama mile sürtmeyen destek halkaları kullanılabilir (bak Şekil 9). Bu tip uygulamalarda bilgi için SKT'ye başvurulabilir.

Şekil 9: Standart profil keçelerin destek halkası yardımı ile basınçlı ortamlarda kullanılması

Alttaki Tablo 5'te standart keçelerin, ortamda oluşabilecek en büyük basınç farkına göre çalışabilecekleri devir ve çevresel hızları görülmektedir.

En fazla basınç farkı (bar) Mil
En fazla devir hızı (RPM) En fazla çevresel hız (m/s)
0.5 1000'e kadar 2.8
0.35 2000'e kadar 3.15
0.2 3000'e kadar 5.6

Tablo 5: Basınç farkına göre önerilen en fazla devir ve çevresel hızlar

1.2.4. Dudak malzemesinin ortam şartlarına uygunluğunu kontrol et: Keçenin çalıştığı ortama (ortam sıcaklığı, ortamdaki akışkanın cinsi gibi) ve çalışma şartlarına göre kauçuk malzemelerinde çok önemli farklılıklar olabilir. Ek 2'de mil çapına mil dönüş devrine göre kauçuk seçimi yapılabilecek bir grafik verilmiştir.

1.2.5. Silikon keçelere özen göster: Silikon kauçuk, yapısı gereği hassas bir malzemedir. En küçük darbelerle çabuk zedelenebilir. Bu yüzden, silikon keçelerin saklanmasına, montajına daha fazla özen gösterilmeli, zedelenme, yırtılma riskleri azaltılmalıdır.

1.3. Keçenin ambalajından çıkarılmasına özen göster:

1.3.1. Döner mil keçesi ambalajından mutlaka elle çıkarılmalı, bıçak veya tornavida gibi keskin alet kullanılmamalıdır. Keçenin herhangi bir yerinde meydana gelebilecek bir çiziğin sızdırmaya neden olabileceği unutulmamalıdır.

1.3.2. Ambalajındaki etiket, mümkün olduğunca ambalajdaki son ürüne kadar korunmalıdır.

1.4. Mil üretimine ve mevcut milin durumuna dikkat et:

1.4.1. Keçenin çalıştığı mil, h11 toleransında işlenmiş olmalıdır. Mil ölçüleri için çapsal ölçü (geçme) toleransları (ISO - h11 toleransları) Tablo 6'da verilmiştir.

Mil çapı (d1) Tolerans Mil çapı (d1) Tolerans
1-3 dahil 0.00 -0.06 50-80 dahil 0.00 -0.19
3-6 dahil 0.00 0.075 80-120 dahil 0.00 -0.22
6-10 dahil 0.00 -0.09 120-180 dahil 0.00 -0.25
10-18 dahil 0.00 -0.11 180-250 dahil 0.00 -0.29
18-30 dahil 0.00 -0.13 250-315 dahil 0.00 -0.32
30-50 dahil 0.00 -0.16 315-400 dahil 0.00 -0.36

Tablo 6: Mil işleme toleransları (ISO geçme toleransları - h11). Ölçüler mm'dir.

1.4.2. Keçenin çalışacağı mil yüzeyinin sertliğinin 45÷55 HRC olması gerekir. Ortamın kirli ve çevresel hızın 4 m/s'den fazla olduğu durumlarda bu sertlik en az 55 HRC olmalıdır.

1.4.3. Yüzey pürüzlüğü , dönen millerde Ra= 0.2 ÷ 0.8 µm , Rz= 1 ÷ 5 µm , Rmax= 6.3 µm , (silikon keçelerde Rz= 1÷2 µm arasında olması önerilir) ve ileri geri hareket eden millerde Rz < 1 µm olmalıdır.

Dönen millerde eğer Rz= 1 µm'den küçük işlenirse dudak ve mil arasında yüksek hızlarda yağ filmi oluşmasında problem çıkabilir. Bu da aşırı ısınmadan dolayı dudakta yanmaya ve keçenin iş yapamaz duruma gelmesine sebep olur. Eğer Rz , 6.3 R µm'den büyük işlenirse dudaklarda aşınmanın artmasına sebep olacağından keçe kısa sürede yağ kaçırmaya başlayabilir. Ra değerlerinin elde edilebileceği işleme yöntemleri Tablo 7'de verilmiştir.

Pürüzlülük kalite değerleri Ra=µm
1 µm = (0.001 mm)
DIN 140'a göre yüzey işleme işaretleri Yüzey kalite değerlerinin elde edildiği iş tezgahları
En fazla En az
50 25 Ñ Hamlaçla kesme, keskileme, el ile taşlama
25 12.5 Testere ile kesme, kaba eğeleme
12.5 6.3 Kaba torna, frese, planya, diskli taşlama
6.2 3.2 ÑÑ Torna, freze, planya, delik işleme matkapla
3.2 1.6 Torna, freze, planya, taşlama, rayba
1.6 0.8 Torna, freze, planya, taşlama, rayba
0.8 0.4 ÑÑÑ Silindirik taşlama, yüzey taşlama
0.4 0.2 Silindirik taşlama, honlama, lebleme, parlatma
0.2 0.1 Honlama, lebleme, bakır disk parlatma
0.1 0.05 ÑÑÑÑ Honlama, lebleme, süper ince işleme
0.05 0.025 Özel hassas işleme, polisaj ince işleme
0.025 0 Özel hassas işleme, polisaj ince işleme

Tablo 7: Yüzey kalitesi Ra'nın elde edilebileceği işleme şekilleri

1.4.4. Milin işlenmesinde mil yüzeylerinde spiral izler (vida şeklinde izler) bırakmayacak şekilde dalma taşlama sistemleri kullanılmalıdır. Mil yüzeyindeki spiral iz bırakan işlemeler (eksenel yüzey taşlama veya tornalama gibi) çalışma sırasında yağ kaçağına sebep olabilir. Eğer mil, spiral izler bırakan bir yöntemle işlenmek zorunda kalınırsa bu izler mil dönüş yönüne göre yağ tarafına doğru olmalıdır.

1.4.5.Yağ dudağın mil yüzeyinde çalıştığı bölge, keçenin "çalışma yüzeyi" diye tanımlanır ve genişlik hesaplanırken milin eksenel hareketleri ve tamirler sırasında keçenin dudağının çalışabileceği yeni yüzey de göz önüne alınmalıdır.

1.4.6.Mil malzemesi olarak genel makine yapımında kullanılan malzemeler kullanılır. Boşluksuz dökülebilen döküm malzemeler de kullanılabilir. Mil yüzeylerine sert krom kaplamak iyi sonuçlar vermektedir. Plastik mil yüzeyleri, dudak ile mil arasındaki sıcaklığı iyi iletemedikleri için önerilmez, çok düşük hızlarda ve denemelerden sonra kullanılabilir.

1.4.7. Montaj sırasında keçe dudağının temas edeceği yüzeyler ve keçenin çalışacağı yüzeyin temiz ve passız olmasına dikkat edilmelidir.

1.4.8.Montaj sırasında milin giriş kısmındaki radyüs veya pahlar önemlidir. Keçe mile alın tarafından geçirilecekse, milin ucuna Şekil 10'da belirtilen ölçülerde pah kırılmalı ve köşelerin pürüzsüz olmasına dikkat edilmelidir. Eğer mile taban tarafından montaj edilecekse, milin ucuna Şekil 10'da gösterilen radyüs verilmelidir.

Şekil 10: Mil ucu pah ve radyusları için önerilen ölçüler

Keçe tipi R en az (mm)
Toz dudaksız (L3, L1, SL gibi) 0.6
Toz dudaklı (L3l, L1L, SLL gibi) 1.0
REF: DIN 3760
Mil çapı Çaplar arası farkın yarısı Mil çapı Çaplar arası farkın yarısı
d1 (h11) L=(d1-d3)/2 (*) d1 (h11) L=(d1-d3)/2 (*)
£10 0.75 >50-70 2.00
>10-20 1.00 >70-95 2.25
>20-30 1.25 >95-130 2.75
>30-40 1.50 >130-240 3.50
>40-50 1.75 >240-500 5.50

(*) Pah yerine radyüs kırılacaksa, ölçü L'den küçük olmamalıdır. Ölçüler mm'dir.

Tablo 8

Milin uçları ön görülen şekilde işlenemiyorsa , veya milin ucunda kanal veya kama yapısı varsa istenen pah veya radyüs verilerek işlenmiş ve çapakları alınmış yüksük veya kovan kullanılmalıdır. (Şekil 11)

Şekil 11

1.4.9. Yuva ekseni ile mil ekseni arasındaki kaçıklık toleransları Şekil 12'de gösterilmiştir. Bazı kauçuk cinslerinde, uzun yağ dudaklarında (esnek dudaklarda), bu tolerans arttırılabilir. Tersi durumlarda (kısa yağ dudaklarında) ise tolerans daraltılmalıdır.

Şekil 12: Eksen kaçıklık toleransı

1.4.10.Milin eksenine göre salgı toleransı Şekil 13'de gösterilmiştir. Özellikle, yüksek devirlerde yağ dudağının kendi ataleti nedeni ile mildeki salgıyı takip edememe tehlikesi vardır. Eğer salgı nedeni ile dudakla mil arasındaki mesafe hidrodinamik yağlamaya yeterli ölçüden daha fazla olursa , sızdırmazlığı istenen sıvı dışarı akmaya başlar. Bu nedenle, keçeyi mümkün olduğu kadar yatağın yakınına koymak ve yatak toleranslarını dar tutmak gerekir.

Şekil 13: Salgı toleransı

1.5. Yuvayı kontrol et, ölçülerin standarda uygun olmasını sağla :

1.5.1. Yuva ölçüleri için çapsal ölçü toleransları (ISO H8 toleransları) Tablo 9'da verilmiştir.

Yuva çapı (D) Tolerans Yuva çapı (D) Tolerans
1-3 dahil +0.014 -0.000 50-80 dahil +0.046 -0.000
3-6 dahil +0.018 -0.000 80-120 dahil +0.054 -0.000
6-10 dahil +0.022 -0.000 120-180 dahil +0.063 -0.000
10-18 dahil +0.027 -0.000 180-250 dahil +0.072 -0.000
18-30 dahil +0.033 -0.000 250-315 dahil +0.081 -0.000
30-50 dahil +0.039 -0.000 315-400 dahil +0.081 -0.000

Tablo 9: ISO H8 geçme toleransı. Ölçüler mm'dir.

1.5.2. Keçe yuvası yüzey pürüzlülüğü Ra=1.6-6.3 µm, Rz=10-20 µm, Rmax=25 µm olmalıdır.

1.5.3. Yuva, Şekil 14'te verilen ölçülerde işlenmelidir. Kenarlarda çapak bırakılmamalıdır. Bunun için öncelikle pahın, sonra deliğin işlenmesi önerilir.

Keçe yüksek.b t1 (0.85*b) min. t2 (b+0.3) min. t (t2-t1) min. r1 max.
7 5.95 7.3 1.35 0.5
8 6.8 8.3 1.5
10 8.5 10.3 1.8
12 10.3 12.3 2 0.7
15 12.75 15.3 2.55
20 17 20.3 3.3

Tablo 10, Şekil 14: Yuva üzerinde tavsiye edilen ölçüler. (Ref. DIN 3760, Eylül 1996)

2. Montajda dikkat edilecek noktalar

2.1. Keçe yönüne dikkat et: Keçeler, normal olarak dudak tarafı (yaylı keçelerde yay) sızdırmazlığı sağlanacak yağa dönük montaj edilirler (yay-yağ ikilisi) (bazı özel uygulamalar hariç). Yöne dikkat edilmelidir.

2.2. Keçe dudağını ve/veya milini montajdan önce yağla: Ortamdaki yağ seviyesine bağlı olarak çoğu zaman, yağın keçe dudağına ulaşması zaman alır. Bu, ilk hareket başlangıcında çalışma sırasında kuru sürtünmeye sebep olabileceğinden mil çalışma yüzeyinin veya keçe dudağının, montajdan hemen önce, temiz bir yağla (ortam yağı ile) iyice yağlanması gerekir. Fakat bu yağ miktarı, keçenin taban tarafından akmayacak kadar olmalıdır. Aksi halde keçenin yağ kaçırdığı zannedilebilir. Toz dudağı mile sürten keçelerde, her iki dudak arasına, çift toz dudaklı keçelerde iki toz dudak arasına uygun gres sürülmelidir.

2.3. Doğru montaj aparatı kullan; çekiçle keçeye vurma: Doğru bir montaj için, uygun kollu (mekanik) veya hidrolik bir pres önerilir. Keçenin geriye çıkmasını önlemek için çakma işlemi bitiminde bir süre beklenmelidir. Bu süre birkaç saniye olmakla birlikte deneme ile gerçek değer tespit edilmelidir. Hassas bir makine elemanı olan döner mil keçesini yuvasına çakarken hasar görmemesi için çakma işlemi sırasında veya keçeyi yuvaya ilk ağızlatırken çekiç kesinlikle kullanılmamalıdır. Çekiç ile keçeye vurmak, keçede şekil bozukluklarına sebep olacağından keçe fonksiyonlarını yitirir. Zorunlu durumlarda çekiçle oluşturulmak istenen kuvvet bir tampon aracılığı ile keçeye iletilmelidir. Kuvvetin yüzeye dik iletilememe riski olduğundan bu sistem tercih edilmemelidir. Bakınız Şekil 15.

Şekil 15 : Eksen yönünde uygulanmayan kuvvet sebebiyle hatalı montaj

2.4. Yay boyunu kısaltma: SKT'de, yay boyu, keçe dudağının mili ideal şekilde sıkması öngörülerek tespit edilmiştir. Yay boyu kesinlikle kesilip küçültülmemelidir. Bu işlem, problemin belki kısa süre için giderildiği anlamına gelebilir, ama yüksek çapsal kuvvetten dolayı, çok kısa süre içinde dudak aşınır ve yağ kaçağı başlar.

2.5. Keçeyi doğru aparat ile düzgün iterek çak: Keçe, yuvasına çakılırken, keçe tabanına çevresel eşit kuvvet uygulanmasına ve keçe faturaya oturduğu zaman basınca maruz kalmamasına dikkat edilmelidir. Bunu sağlamak için aşağıdaki şekillerde gösterilen yardımcı aparatlar kullanılmalıdır. Aparat dış çapının (Ø dm) yuva çapından (Ø D) 0.5 mm daha küçük olması, şekil bozukluğuna neden olmaması için, merkezinin boş ve dayamalı olması önerilir (Şekil 16)

Şekil 16: Tampon çapı keçe dış çapından çok küçük olduğu için keçe iç tarafından deforme olmuştur.

2.6. Milin yüzeylerinin temiz olduğundan emin ol: Montaj sırasında keçe dudağının temas edeceği tüm yüzeyler passız, temiz ve düz (işlenmiş) olmalıdır.

2.7. Montajda merkezlemeye dikkat et: Keçenin montaj anında, monte edildiği yerde mil varsa yani mil sonradan yerine getirilmiyorsa dudağın mile takılıp geri dönmesi önlenmelidir. Bunun için mil giriş pahı 'MİL' bölümünde tarif edildiği gibi işlense de, keçe milin tam ekseninde yerine geçirilmelidir. Kademeli millerde kademe çapı mil çapından, dudağa zarar vermeyecek kadar küçük olmaldır (% 5 kadar). Eğer risk görülüyorsa yüksük kullanılmalıdır.

Şekil 17

Şekil 17'de gösterilen montaj aparatı, faturalı yuvaya ters yönde montaj için uygundur. Dudağın keçe yüksekliğinden fazla olduğu keçelerin (L1C.. ve L3C.. gibi) montajında, merkez boşluğunun keçe dudaklarına değmeyecek kadar derin olmasına ve keçe dibe dayandıkdan sonra itmenin devam etmemesine dikkat edilmelidir.

Keçenin yuva eksenine tam dik olarak montaj edilmesi keçe ömrü açısından önemlidir. Bu diklik, yuva üst yüzeyi işlenmişse; üst yüzey referans alınarak ya da keçeyi faturaya oturtarak sağlanır. Keçenin yerine takılmasında, Şekil 18'de bir örneği görülen montaj aparatları kullanılmalıdır.

Şekil 18

Keçe üst yüzey ya da fatura referans alınarak da olsa mutlaka işlenmiş bir yüzey referans olarak kullanılmalıdır. İşlenmemiş yüzeyler, keçenin yuvaya açılı montaj edilmesine sebep olabileceğinden, referans olarak kullanılmamalıdır. Aşırı baskı yaparak keçenin eğilmesinden kaçınılmalıdır.

Şekil 19

Şekil 20

2.8. Tersten montajlara dikkat et: Yuvaya ters olarak montaj edilmesi gereken keçeler için Şekil 21, 22 ve 23’ de montaj metodları gösterilmiştir.

Şekil 21 ve 23’deki yöntemler keçenin şeklini bozma olasılığı olduğundan önerilmeyen montaj tipleridir. Dış çaptaki et kalınlığının az olması gibi çok zorunlu durumlarda uygulanabilirler.

Şekil 21

Şekil 22’de SL (kapaklı) tip keçeler için uygun montaj aparatı verilmiştir. Montaj aparatının kapağa basmaması için itme yüzeyi dış çapa yakın tutulmuştur.

Şekil 22

Şekil 23

2.9. Uç kısımda keskin bölge varsa yüksük kullan: Kama yuvası veya delik olan yüzeyler üzerinden kayarak yerine monte edilecek keçelerin dudaklarının zedelenmesini önlemek için özel montaj aparatları kullanılmalıdır (Şekil 24).

Şekil 24: Kama kanalı gibi bir kademenin keçe dudağına zarar vermesini önlemek için önerilen yüksük

Bu aparatlar dikkatli saklanmalı ve çentiklenmeleri önlenmelidir. Aksi taktirde keçe bu aparatlardan da hasar görebilir. Bu aparatlar asla alüminyum gibi yumuşak metallerden üretilmemelidir. Yumuşak metaller çok daha kolay çentiklenmektedir.

2.10. Bozuk yüzeylere dikkat et: Keçenin çalışacağı mil yüzeyi üzerinden sıkı geçme bir makine elemanı çakılarak geçirilmesi gerekiyorsa, keçenin çalışacağı bölgedeki mil çapı 0.2 mm kadar düşürülmelidir. Bu çap düşmesine rağmen keçenin performansında bir düşme olmadan fonksiyonunu yerine getirmesi mümkün olabilir (Şekil 25).

Şekil 25 : Milin çalıştığı çap, rulman çakılan çaptan 0.2 mm daha küçüktür.

2.11. Dış çapı yağla sabit hızda çak: Dış çapı kauçuk kaplı keçelerde, keçenin yuvaya daha rahat yerleşmesini sağlamak için, keçenin dış çapı hafifçe yağlanmalıdır. Montaj sırasında, yaylanarak yerinden oynama etkisini azaltabilmek için, keçe yuvaya sabit bir hız ve sabit bir basınçla çakılmalıdır.

2.12. Keçeleri ortam sıcaklığına getirdikten sonra kullan: Keçeler soğuk bir ortamda depolanmış ise kauçuğun esneklik kazanması için keçe, sıcaklığı 50 °C’yi geçmeyen temiz uygun bir sıvıda 10-15 dakika bekletilebilir.

2.13. Sökülen keçeyi tekrar kullanma: Yuvadan çıkarılan keçe asla tekrar monte edilmemeli, her seferinde yeni keçe kullanılmalıdır. Yeni keçe dudağının izinin eski keçe dudağının mil üzerinde çalıştığı ize denk gelmemesine dikkat edilmelidir. Yeni keçe dudağının çalıştığı iz, yağ tarafına doğru kaydırılmalıdır. Bu, keçe yuvasının tabanına pul koyarak, mevcut pulun yerine kalınlığı farklı başka pul ile değiştirerek veya keçeyi faturasız yuvada farklı bir derinliğe monte ederek sağlanabilir. Eğer, yuva derinliğinden dolayı bu olası değilse, milin çalışma yüzeyi taşlanmalı, taşlanma derinliği çapta 0.2 mm’ yi geçiyorsa mil yüzeyine tamir bileziği geçirilmelidir.

Montaj kontrol listesi

Eski keçeyi yerinden çıkarırken yuvayı bozma!

Keçeyi montaj etmeden önce, göz kontrolünden geçir!

Ortamda basınç var mı? Varsa basınç keçesi kullan!

Dudak malzemesinin, ortam şartlarına uygunluğunu kontrol et!

Ambalajdan keçeyi elle çıkar,keskin bir alet kullanma!

Etiketi, ambalajdaki son ürüne kadar koru!

Milin özellikle giriş ağzını kontrol et; keskin köşe olmamalı!

Keçe dudağının montaj sırasında milde sürtündüğü her yüzey temiz olmalıdır, unutma!

Kama kanalı gibi keskin köşeli uçlu millerde yüksük kullan!

Yuvayı kontrol et, ölçülerinin standarda uygun olmasını sağla!

Keçe yönüne dikkat et,yay yağ ikilisini unutma!

Keçe dudağını veya mili montajdan önce yağla!

Keçeyi doğru montaj aparatı ile yuvaya dik çak!

Çekiçle keçeye vurma!

Yay boyunu kısaltma!

Montaj sırasında keçe merkezinin mil merkezinde olmasını sağla!

Keçeyi tersten montaj ederken dikkat et, keçeyi deforme etme!

Dış çapı yağla, çakma işlemini sabit hızda yap!

Keçeyi çakmadan önce ortam sıcaklığına getir!

Sökülen keçeyi tekrar kullanma!

 

Ek 1

Kendinden kesmeli yağ dudaklı keçede bölgeler (A, B, C, D, E, F, G) ve hata tipleri

Şekil 25

Toz dudaklı ve kesilerek elde edilen yağ dudaklı keçede bölgeler (A, B, C, D, E, F, G) ve hata tipleri

Şekil 26

Temel fonksiyonlar Hata tipi Çok önemli Önemli Az önemli
Sıvı tutma Hava kabarcığı A B, C, D, E F, G
Gözenek A B, C D, E, F, G
Doldurmama A B, C, D, E F, G
Kalıp izi A B, D C, E, F, G
Erken pişme çizgisi - A, B, C, D, E F, G
Yabancı madde A B, C, D E, F, G
Yüzey kirlenmesi A B, C, D, E, F G
Yırtılma A B, C, D, E F, G
Çentik A B, C, D, E F, G
Çizik - A, B, D C, E, F, G
Deformasyon - A, B, C, D, E F, G
Kesik veya çatlak A B, C, D, E F, G
Çapak - A, B, C, D, E F, G
Yapışmamış çapak - A, B, C, D, E, F G
Zayıf yapışma C D, E F, G
Oyuk kesim - A, B -
Eksik kesme - A, B -
Spiral kesim - A, B -
Kaba kesim - A, B -
Kesme adımı - A, B -
Gres yağı tutma Hava kabarcığı A B, C, D E, F, G
Gözenek A B, C D, E, F, G
Doldurmama A B, C, D, E F, G
Kalıp izi A B C, D, E, F, G
Erken pişme çizgisi - A, B, C, D E, F, G
Yabancı madde A B, C, D E, F, G
Yüzey kirlenmesi A B, C, D, E, F G
Yırtılma A B, C, D, E F, G
Çentik A B, C, D, E F, G
Çizik - A, B, D C, E, F, G
Deformasyon - A, B, C, D, E F, G
Kesik veya çatlak A B, C, D, E F, G
Çapak - A, B, C, D, E F, G
Yapışmamış çapak - A, B, C, D, E, F G
Zayıf yapışma C D, E F, G
Oyuk kesim - A, B -
Eksik kesme - A, B -
Spiral kesim - A, B -
Kaba kesim - A, B -
Kesme adımı - A, B -
Kiri uzak tutma Hava kabarcığı - A, B C, D, E, F, G
Gözenek - A, B C, D, E, F, G
Doldurmama - A, B, C, D E, F, G
Kalıp izi - A, B C, D, E, F, G
Erken pişme çizgisi - A, B, C D, E, F, G
Yabancı madde - A, B C, D, E, F, G
Yüzey kirlenmesi - A, B, C, E, F D, G
Yırtılma - A, B, C, D, E F, G
Çentik - A, B C, D, E, F, G
Çizik - A, B C, D, E, F, G
Deformasyon - A, B, C, D E, F, G
Kesik veya çatlak A B, C, D, E F, G
Çapak - A B, C, D, E, F, G
Yapışmamış çapak - A, B, C, D, E, F G
Zayıf yapışma C D, E F, G
Oyuk kesim - - A, B
Eksik kesme - A B
Spiral kesim - - A, B
Kaba kesim - A B
Kesme adımı - A B

Tablo 11: Keçelerdeki hataların oluştuğu bölgeye göre hata önem dereceleri (Ref: SAE J946 OCT91)

 

Ek 2: Döner mil keçeleri dudak malzemesi seçimi

Şekil 27: Atmosfer basıncında, yeterli yağlanma ve uygun sıcaklık dağılımı şartlarında çeşitli keçe malzemeleri için devir sınırları.

Örnek olarak çapı 100 mm olan bir mil eğer dakikada 5000 devir dönüyorsa kauçuk malzemesini Florokarbon (viton) veya Silikon olarak seçebiliriz. Değişik şartlar ve özel uygulamalar için, SKT ile temasa geçilmelidir. (Ref : DIN 3761 Teil 2)

Sızdırmazlık elemanlarının önemi

Sızdırmızlık elemanları döner mil keçesi, O-Ring, takım halka, körüklü keçe gibi değişik isimlerle bilinir. Genelde hareketli veya hareketsiz makine parçaları arasında her türlü maddenin sızmasını önleyici elemanlardır. Sızdırmazlık elemanlarının fiyatları makine ve araçların fiyatları ile karşılaştırılamayacak kadar düşüktür.

Ayrıca rulmanlar, dişliler ve diğer değerli işlenmiş parçaların ömrü, sızdırmazlık elemanının kalitesine bağlı olduğundan sızdırmızlık elemanları, makine elemanları arasında, en az diğer parçalar kadar önemlidir.

Tekerlek keçesi yağ kaçıran bir kamyon, bir iş gününü serviste geçirmek zorunda kalabilir, veya krank keçesi yağ kaçıran bir aracın motorunun sökülmesi gerekir. Bilinen bu önemi nedeni ile, sızdırmazlık elemanları, ileri araştırma, gelişmiş teknoloji ve üretimde kalite güvenliği gerektirir. Görünüş olarak birbirine çok benzeyen parçalar, ölçüsel tolerans, kesit farkı, malzeme kalitesindeki farklılık gibi özelliklerden dolayı uygulamada beklenmeyen ve istenmeyen kötü sonuçlar yaratabilir.

Şekil 2'de bir sızdırmazlık elemanı bedelinin, bir arıza anında diğer harcama kalemlerine göre karşılaştırılması verilmiştir.

Araçların değerini bilen kişiler, sızdırmazlık elemanı seçimine özen gösterirler.

yağ kaçağı maliyet grafiği

Şekil 2 : Yağ kaçağının oluşturabileceği maliyet çeşitlerinin sızdırmazlık elemanı bedeli ile karşılaştırılması. Değerler yaklaşık olup bu inceleme bir otomobil için yapılmıştır. Ancak ticari araç ve makinalarda bu maliyet oranları çok daha yüksektir.

Döner mil keçeleri

Döner mil keçeleri ölçü listesi

1.1.1. Yaylı keçeler

1.1.2. Yaysız keçeler

1.1.3. Dıştan dudaklı keçeler

1.1.4. Sac bileziksiz keçeler

1.1.5. Kaset tipi poyra keçeleri

1.1.6. Flanılı keçeler

1.1.7. Basınç keçeleri

1.1.8. Yün keçeler

 

Su pompası körüklü keçeleri

Genel olarak su pompalarında sızdırmazlığı saılayan elemanlardır. Keçe montajında sızdırmazlığı sağlayan yüzeylerin yüzey kalitesine dikkat edilmelidir.

 

 

 
alt menu
 
Kampanya ve Haberler
haber
 
kur
- Tüm Hakları Saklıdır. Site Design by Mersin Mühendislik